Er zijn al regels van kracht die relevant zijn voor het gebruik van AI. Naast specifieke nieuwe regelgeving, zoals de nieuwe AI Act, blijven bestaande wetten en rechtsgebieden natuurlijk ook van toepassing. Hieronder bespreken we enkele van de belangrijkste juridische kaders waar organisaties en gebruikers van AI rekening mee moeten houden.

1. Auteurswet: bescherming van werken en portretten

De Auteurswet biedt bescherming aan makers van creatieve werken, zoals teksten, muziek, foto’s en video’s. Ook portretrechten vallen hieronder. AI-modellen worden vaak getraind op grote hoeveelheden data, waarin ook auteursrechtelijk beschermde werken of portretten kunnen voorkomen. Daarnaast kunnen gebruikers met behulp van AI nieuwe content genereren die inbreuk maakt op bestaande rechten. Het is dus belangrijk om stil te staan bij de output van AI-tools en of het mogelijk inbreuk maakt op andere werken.

2. Burgerlijk Wetboek: contracten en aansprakelijkheid

Ook het Burgerlijk Wetboek blijft van toepassing. Denk bijvoorbeeld aan:

• Contractenrecht: veel AI-ontwikkelaars werken met algemene voorwaarden waarin aansprakelijkheid, gebruiksrechten en garanties geregeld worden.

• Aansprakelijkheidsrecht: wie is er verantwoordelijk als AI onjuiste informatie levert of schade veroorzaakt? De ontwikkelaar of de gebruiker? Gebruikers van AI kunnen aansprakelijk zijn voor onrechtmatig gebruik van AI.

3. Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)

De AVG is ook van kracht op AI-toepassingen waarbij persoonsgegevens worden verwerkt. AI kan bijvoorbeeld persoonsgegevens verzamelen, analyseren of combineren, wat privacyrisico’s met zich meebrengt. Belangrijke aandachtspunten:

• Is er een duidelijke grondslag voor de verwerking?

• Worden de rechten van betrokkenen gewaarborgd?

• Is er sprake van geautomatiseerde besluitvorming?

Ook mogelijke datalekken bij AI-gebruik vallen onder de AVG.

4. Wet op de Naburige Rechten

De Wet op de Naburige Rechten beschermt de prestaties van uitvoerende kunstenaars, producenten en omroepen. Net als bij auteursrechten kunnen ook deze rechten worden geschonden bij het trainen van AI of bij het genereren van nieuwe content. Denk aan stemmen, opnames of uitvoeringen die zonder toestemming zijn verwerkt.

Conclusie

Hoewel AI volop in ontwikkeling is en nieuwe specifieke regelgeving voor AI blijft komen, biedt het huidige juridische kader al veel bescherming en houvast. Organisaties die AI ontwikkelen of gebruiken, doen er verstandig aan zich niet alleen te richten op de "AI-specifieke" wetgeving, maar ook de bestaande rechtsgebieden goed in beeld te houden.

Wil je weten of jouw gebruik van AI juridisch in orde is? Of heeft iemand met gebruik van AI inbreuk gemaakt op jouw rechten? Neem gerust contact met ons op voor een check of advies op maat. Of plan direct een gratis gesprek in.